(السّلامُ عَلیکِ یٰا فاطِمةالزهراء)
خاموش چو شمع خانه‌ی حیدر شد
غمخــانـه حریم دخـت پیغمبــر شد
گشـتــند یتــیم اگرچه طفــلان علی
در اصل، جهانِ شـیعه بی مــادر شد
(حضرت عبدالعظیم حسنی)
ای آن که «ری» ز نــام تـو گردیده نـامــوَر
زیبــنده است مــدح و ثنــایت ز هر نظـــر
هستی کـریم و حضرت عبــدالعظیــم ، تو
چون جـدّ خود ، بیانگر خـُـلق عظیــم ، تو
ای در مقــام و عـِـلم ، چو اختـر به آسمان
ای پـُـرفــروغ ـ شمــع شبـستان شـیعیــان
وقتی زیــارت حـرمـت همچو کــربــلاست
یعنی که بــارگــاه تو گنجیــنه‌ی شِفــاست
بـا مَعــرفـت کسی کــه ببــوسـد تــُـراب تو
دردش دوا شود به یقیـــن، در رکــــاب تو
خــاکِ ری از وجــود تــو گــردیــده کیمیــا
مِس را غبــــار درگـــه تــو می‌کنـــد طـــلا
دل بسته بود چونکه به ری ابن سَعـدِ دون
در حسرتش ز بـُـرج طمــع گشت سرنگـون
هـــرگــز نخورد گنــدمی از خـاکِ پـاکِ ری
هرچنــد بــود در طمـع و سـیــنه چـاکِ ری
اما تو شـــاهِ ری شــدی و ری شد اســتوار
چون مـَـرقــد تو گشت درین خاک پـایـدار
درکِ چهــار امــام چو کردی به لطف حـق
اعمـال و عـِـلم تـو به یقین گشـت منطبـق
فرمود چون امـام، به اصحاب، در غیــاب
دارند اگر سـؤال، از ایشان، دهـی جــواب
یعنی کـه احتــرامِ تو شایسـته و سزاست
این گفته‌ی امـام دهـم ، سبط مصطفاست
بــا احتـــرام ، ســر بنهـــم بـــر تــُــراب تو
چون واجب است بوسه به خاک جناب تو
یــا سَــیّدالکـــریم ، کـه بحـــر کـــرامتــی!
یــا سَــیّدالعظیــم ، کـه نـــور هـــدایتــی!
بـر (ساقی) شکسـته‌دل از لطـف کن نظــر
ای آن که «ری» ز نــام تـو گردیده نـامــوَر
شـبی که مـاهِ جمــالـت مرا مشوّش کرد
دلِ غــریق غمــم را ـ قـــریــنِ آتـش کرد
شراره‌های جنــون سوخت پیکـرم یکسر
هرآنکه دید مرا ـ یـادی از ســیاوش کرد
اگرچه طـالـعِ ما جبـر و اختـیارات است
ولی بــلای زمــانــه ، مــرا بــلاکــش کرد
ســتاره‌سوختــه‌ی دســت سرنوشـتم که
به لـوحِ خــاطــرِ گــردون مرا مُنقّش کرد
دلی که در طلبِ یار سوخت؛ از دم غیب
دلالتـی بـشـنــــید و نــوای دل‌کــش کرد
پـرنـده‌ی دلِ من در هــوایِ دولـتِ عشـق
پــری ز مِهــر گـرفت و مرا پَـریـوَش کرد
کمانِ وصل که از جان کشیده‌ام یک عمر
بـه عشـقِ یــار ، مـرا هــم‌تــراز آرش کرد
پلنـگِ مـرگ که می‌تــازد از پِـی‌ام هر دم
غــزالِ عمـــرِ مرا بی‌قــرار و سرکش کرد
شراب عشق ، طلب کن ز (ساقی) کـوثـر
که مستِ عشق مرا با شرابِ بی‌غش کرد
"میلاد حضرت خاتم مبارک باد"
زمین شد روشن از روی محمّـــد
دلـــم در بنــــدِ گیـسـوی محمّـــد
نسیمی می‌وزد خوشـبوتـر از گـل
جهان شد مسـت، از بوی محمّـــد
بـه چــوگــان نبـــوّت گوی سبقت
ربـــوده از همـــه گــــوی محمّـــد
به سجـــده می‌کشاند عــالمـی را
خــَـم محـــراب ابـــروی محمّـــد
تــَـــراز بنــــدگـی در نــزد ایــــزد
بــــوَد سـنـگ تـــَـــرازوی محمّـــد
بخــواه از او مـَـدد تـا کـه ببــینی
بـــوَد حبل‌المتین، مــوی محمّـــد
اگـر کـه نـاامیــدی؛ بـا صــداقـت
تــوسـل کــن بـه بــازوی محمّـــد
نباشد خـُـلق و خــویـی در زمـانه
به خوبی شهره چون خوی محمد
خوشا آن کس که الگو گیرد از او
که قـــرآن است الگــوی محمّـــد
خوشا آن رهــروی که هست دایم
بــه دنیـــا در تکـــاپـــوی محمّـــد
خوشا آن دل کــه آرامـش بگیــرد
ز ذکــــر نـــــام دلجــــوی محمّـــد
خوشا چشمی که در هنگام مردن
بـبـیـــنـد روی نیکــــــوی محمّـــد
به غیـر از خــلق باشد روز محشر
نگـــــاهِ انبـــــیا ، ســـوی محمّـــد
علی گرچه بوَد (ساقی) کـــوثـــر
بــُــوَد سرمستِ میـــنوی محمّـــد
(اَللّٰهـْـمّ عَجـّـِـل لِوَلٖیّـکَ الْفـَــرَج)
شاعــر شدم که از تـو بگـویـم امــام عصـــر
با پــای دل ، بـه راه تـو پـویـم امــام عصـــر
دیــوانــه‌وار، روی تـو جــویـم امــام عصـــر
تا که تـو را ، بجـویم و بــویـم امــام عصـــر
گو: در کجـایی ایکه جهان در تلاطــم است؟
کشـتی انتظـــار بــه بحـــرِ سِــتم گــم است
جـــان‌ها بـه لـب رسـید ز بیـــداد ظــالمــان
سَـروِ سهــی ز بـــاد مخــالـف شــده کمـــان
ای مظهـــر عـــدالـت و میــزان! درین جهان
از عــدل و داد نیست نشـان ای امیـد جــان
قـانـون حــاکمــان همـه یکسر تحکـّـم است
حقـّی کـه پــایمــال شده! حق مَـــردم است
هـــر جمعـــــه انتظـــار کشــیدم نیـــامــدی!
دل غیـــر تـو، ز هـَـر که بـُـریــدم نیـــامــدی
در کـــــوی انتظــــــار ، دویــــدم نیـــامــدی
تــــا آخــــــر مســـیـر ، رســـیـدم نیـــامــدی
بــاغ جهــان بــدون حضور تو هیـــزم است
آیی اگــر ؛ کــویــر چو دریــا و قلـــزم است
اهــل قمــم اگرچه، غــریبـم به شهر خویش
بــا یک دل شکـسـته و بــا ســیــنه‌ا‌ی پریش
دلخسـته از زمـــانـه و بــا قـلـب ریش ریش
گرچه رسیده شـام غـریبـان به گرگ و میش
میعــادگــاهِ عشـقِ تو هرچنـد در قــُـم است
آشفتــه از عنـــاد و جفـــا و تــزاحـُــم است
بـی تـو نشــاط نیست بـه گلـــزار زنـــدگــی
ای مــرکـــز عــَـدالــتِ پــَــرگــــار زنـــدگــی
از دسـت رفتــه است چو افســار زنـــدگــی
تنهـا تــویــی اُمیــد و مـــددکـــار زنـــدگــی
بــازآ کــه فصـــل رویـش ســبز تبسـم است
فصــل بهــــار آمــده و فصــل گنــــدم است
از عرش تا به فرش تو را جست و جو کنند
کــرّوبیـــان، از آمـــدنـت گفــت و گـــو کنند
دیــوانگــان بــه کـــوی وصـــال تـو رو کنند
خمخـــانـه‌ها به‌شـوق تو مِـی در ســبو کنند
زهـــره به شـوق دیـدن تو ، در تــرنّــم است
در انتظـــار روی تـو خـورشـیدِ انجــم است
(ساقی) تویی و باده ز دست تو خوش بوَد
با جــرعــه‌ای ، غـــم از دل تنگــم به در روَد
دل‌هــا بـه‌شـوق جـــام وصـــال تـو می‌تپــد
تـا وارهـــد ، ز شــرّ نفـــاثـــاتِ فِــی العقــَــد
بـازآ که عصر جنگ و جـدال و تهاجـم است
عصـر فـِـراق ، عصـر نفــاق و تخاصـم است
شد اربعین و ز داغـت چو شمــع می‌سوزم
سیاه و سرخ و کبود است هر شب و روزم
از آن نفس کشم امـروز ، بعـد کــرب و بــلا
که درس عشـق تو را بر جهـــان بیــامــوزم
─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─
زبانحال حضرت زینب (س)
اربعیــن آمــد چـه‌سـان از غــــم ننــالــم یا أخــا
در عــزایـت روز و شـب آشفتــه حــالــم یا أخــا
بــر فــراز نیــزه چون قــــرآن تـــلاوت کــرده‌ای
صــوت تجــویــدت بپیچــد در خیــالــم یا أخــا
سر زدم بـر چـوبـه‌ی محمـل ز داغــی جــان‌گــزا
گــَر ازین مــاتــم ننــالــم از چــه نــالــم یا أخــا
بـا اســیران و یتـیـمـــان حــــرم در شــامِ غـــم
همنــــوا بـــا آه و افغـــــان و مـــــلالــم یا أخــا
تــا نفـس بــاقــی بــــوَد، بــا دشمنــان روســیاه
در جــدالــم ، در جــدالــم ، در جــدالــم یا أخــا
پــرده از چهـــر یــزیــدِ دون کشــیدم تــا کنـــم
ظـــلم او را بــر مَـــلا ، بر خلــق عــالــم یا أخــا
تــا کنــم تصـویــر شرح مــاجــرایــت را به حق
می‌شود خـامه به کف، قـــال و مقــالــم یا أخــا
می‌کنم مظــلومـی‌ات را بــر همه عــالــم عیــان
گـر دهــد ، از لطف حـق عمرم مجــالــم یا أخــا
تـا رقیــــه دیــد رأس‌ات را میــان تشــت خــون
گشـت پــرپــر از غمــت این نــو نهــالــم یا أخــا
خــواســتم آگـــه نگـــردد دشمـــن از داغ دلـــم
مخفـی از چشــم عـــدو آهســته نــالــم یا أخــا
خــواســتم تا نــزد دشمن، خــم نگردد قــامتــم
گـرچــه از بــار مصیـبت، چـون هــلالــم یا أخــا
چون تویی خون خدا و هست خونخواهت خدا
مُتـّـکی بــــر آن خــــــدای ذوالجـــلالــم یا أخــا
اربعین‌‌است و چو کـوهـی استوارم پیش خصم
تــا بـســوزد ، از شـکیــبِ بــی مثــــالــم یا أخــا
شعــر (ساقی) می‌زنــد آتش به جـــان عــالمــی
گــر دهـــد شرح غــــم و درد و مــلالــم یا أخــا
می‌خواستم که پر بکشم، پَر نداشتم
پَر تا که پَر کشم سوی اصغر نداشتم
می‌خواستم که آب برم سوی خیمه‌ها
دستی دگر دریغ ، به پیکر نداشتم
راهم ببست شمر لعین با سپاه کفر
وقتی که دید یکّه و... لشکر نداشتم
تا که شدم سوار بر اسبم به علقمه
در پیش، جز سپاهِ ستمگر نداشتم
قصدم نبود جنگ و هدف مَشکِ آب بود
فکری جز این وظیفه چو در سر نداشتم
با تیر کین ز پشت هدف کرد دشمنم
زیرا کسی حریف ، برابر نداشتم
دستم جدا شد از تن و بی بال و پر شدم
این صحنه را بدیدم و باور نداشتم
بی دست، مَشک را به دهانم گره زدم
جز این طریق ، چاره‌ی دیگر نداشتم
بس تیر کین به پیکر من از کمان گذشت
دیگر توان بازوی حیدر نداشتم
وقتی که مَشک، پاره شد از تیر کینه‌ها
تاب نگاه و روی برادر نداشتم
در لحظه‌های آخر عمرم به نینوا
نایی دگر به سینه‌ی مضطر نداشتم
می‌خواستم که مادر خود را صدا زنم
او را ولی دریغ ، که در بر نداشتم
گفتم که یا اخاکَ! به شرمندگی اگر
لفظی ازین عبارت ، بهتر نداشتم
تقدیر بود ، تا که نجنگم به نینوا...
شام و عِراق اگر که مُسخّر نداشتم
بغضم شکست و آه و فغانم به عرش رفت
وقتی که جز سلام به داور نداشتم
(ساقی) نینوایم و شرمنده‌ی حسین
یک قطره باده چونکه به ساغر نداشتم
سید محمدرضا شمس (ساقی)
1401/5/24
(اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یٰا عَلِیّ بْنِ موسَی الرّضاء)
اینجـــا تمـــــام آینــــــه‌هـــــا مـــوج می‌زند
انــــوار فیـض و نـــور دعـــــا مـــوج می‌زند
اینجـــا حـــریـــم ســبط رسـول خـــدا بـوَد
با چشم دل ببـین که چــه‌هـا مـــوج می‌زند
اینجـــا مطـــاف عـرش نشـیـنان عالم است
کـز هر طرف زمیــن و هــــوا مـــوج می‌زند
قنـــدیــل آسمــــان بُـــوَد ایـن گنـــبد طـــلا
یـا پـــرتـــو رضــــا ، ز طــــلا مـــوج می‌زند
این چرخ هشـتم است و یا هشتمین بهشت
کاین‌سان درین‌مکان همه جـا مـــوج می‌زند
در این مکـان که حـــج فقیــران گرفته نــام
برتر ز مـــروہ اسـت و صفـــا مـــوج می‌زند
طـوف حـــریــم کعبــه‌ی عشاق روز و شب
پیر و جـوان و شــاہ و گـــدا مـــوج می‌زند
در راہ کــــوی او صـف انبـــوه عـــاشقــــان
چون کهکشـان بـه اوج سَمــا مـــوج می‌زند
دایــم کبـــوتـــران حـــــرم همچو اختـــران
در آسمــــان شمــس ضحــــا مـــوج می‌زند
بــا معـــرفت بیــا و ببــوس ایــن تـــراب را
تا بنگــری که لطــف و عطـــا مـــوج می‌زند
از هــر کـــرانــه ، روی بـه این درگـــه آورند
زیرا که بحــر جــود و سخــا مـــوج می‌زند
دست دعـــا به پنجــرہ فــولاد گشـته قفــل
تـا وا شــود به دسـت رضـــا مـــوج می‌زند
هر دردِ بـی‌عــِـلاج که مــانَــد درآن طبــیب
اینجـا شـود عـِــلاج و شِفـــا مـــوج می‌زند
هستم غـــلام درگهـت ، ای شهـسوار تـوس!
خـون در رگـم به عشق شمــا مـــوج می‌زند
(ساقی) خوش‌است مستی عشق و ولای او
در ایـن مکـان، کـه جــــام ولا مـــوج می‌زند
پروانه خوش سرود درین مصرعی که گفت:
"نـور خــدا بـه صحـن و سـرا مـــوج می‌زند"
1385
(اَلسَّلامُ عَلَیکِ یا فاطِمَةَ المَعصومَه)
مشهد چو قم به روی زمین، رَشکِ انجم است
چون زینتش حـریـم رضا، شمسِ هشتم است
صحنی که بعدِ صحــن رضــا دل بـَـرد ز خـلق
الحق حـــریـم حضرت معصـومه‌ی قــم است
آییــنه دلان را چــه غـــم از روز حساب است
بیچــاره بــوَد آن که به رخساره نقـــاب است
بســیار شـنـــیدیــم، سخــن‌هـــا ز بـــزرگـــان
با حکمت و تدبیر که فی‌الجمله صواب است:
دل در گــروِ ظــاهــــر هـــر کـس نتـــوان داد
بـر دیـده گهـی مــار، همــاننــد طنـــاب است
از واعــظ جــاهــل نتــوان موعظــه آموخت
هر قطره گُلـی را نتــوان گفـت گـــلاب است
اغفـــال بــزرگــیّ عِمــــامــه مشــو هـــرگـــز
وقتی که هــوا موجب تشکیل حبـــاب است
بــا زهـــد ریــایی نـرسـد کس بـه خـــداونــد
میـوه ندهد شاخه که از ریشه خـــراب است
زهـــد و شــرف اهـــل ریـــا در نظـــر خـــلق
آن خشک کویری‌است که از دور سراب است
تـا دل نشـود پــاک، چــه سـودی؟ ز عبـــادت
بیهوده مکن جهـد، که عـاری ز جــواب است
آنکـو کـه همــه عمــر خطـــا کـرد و خیــانـت
در نـــزد خـــداونــد، ســزاوار عِقــــاب است
احسان و کــرم خصلت انسـانی محض است
دل نیست دلی که پی پـاداش و ثــواب است
با صــدق و صفــا لطف و وفــا کن که ببـینی
مقبــول خــدا لطـف تـو در روز حساب است
حـاصـل نـدهـد وقـت خـــزان، بــذر عبـــادت
پـاداش عمــل، حاصـل تقـــوای شــباب است
تعجیــل بـه هـــر امـــر، شـده نهــی، ولیکـــن
وقـت عمـــل نیـک، ســـزاوار، شــــتاب است
تـا کــی؟ بـــروی راه خطـــا ای دل غـــافـــل!
هر راه، به‌جـــز راه خــداونـد، عــــذاب است
کـــن پـــاک دلــت... تـــا رخ دلـــــدار ببـــینی
گَـرد گنـه مـاسـت که بر دیـده حجـــاب است
آن کس کـه بـوَد مسـتِ مِـی جــــام حقیـقـت
کـی؟ در پی نوشـیدن و مسـتی شـراب است
غـافــل مشو از کـوشش و اندیشـه‌ی بیـــدار
حاصل ندهد شاخ درختی که به خواب است
(ساقی) به نصیحت غـزلـی گفـت که بی شک
هرچند که تلـخ است؛ ولی بـاده‌ی نــاب است.
سید محمدرضا شمس (ساقی)
1401/2/9
